Na terenie osiedla Choszczówka w Warszawie istnieje kaplica nazywana kurpiowską. Trafiłam na informacje o niej latem 2023 r. Bardzo mnie zaciekawiła, tym bardziej, że dane były sprzeczne. Próbowałam ustalić, skąd sprowadzono materiał na kaplicę, z których wsi na Kurpiach... a nawet z których Kurpi, czy Zielonych, czy Białych. We wrześniu 2025 r. miałam okazję być na miejscu, dzięki czemu udało mi się zebrać więcej materiałów i jednoznacznie ustalić historię kaplicy. Jest bardzo ciekawa. Zapraszam do lektury.
Skąd na obrzeżach Warszawy budynek sprowadzony z Kurpi? Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy się cofnąć do okresu II wojny światowej, choć sama kaplica pojawiła się w Choszczówce dopiero w latach 70. XX w. Stoi na terenie zarządzanym przez Instytut Prymasowski Stefana Kardynała Wyszyńskiego, który powstał w 1993 r. z przekształcenia istniejącego od 1957 r. Instytutu Prymasowskiego Ślubów Narodu na Jasnej Górze. Ale historia ludzi związanych z tym miejscem jest dłuższa.
W 1942 r. powstało Stowarzyszenie Żeńskiej Młodzieży Katolickiej, które miało na celu wychowywanie w duchu chrześcijańskim dziewcząt i kobiet z różnych grup społecznych w ramach ich działalności w szkołach, teatrach, kościołach i szpitalach, by w swoich środowiskach stały się apostołkami na wzór Maryi. Pierwszych członkiń było 8. Od 1943 r. ich ojcem duchowym był ks. Stefan Wyszyński, kapłan w Zakładzie dla Ociemniałych w Laskach. W 1947 r. te kobiety, na podstawie konstytucji apostolskiej papieża Piusa XII Provida Mater Ecclesia, zaczęły działać jako Instytut Świecki Pomocnic Maryi Jasnogórskiej Matki Kościoła. W 1956 r., we współpracy z przeorem klasztoru na Jasnej Górze o. Jerzym Tomzińskim powstały ustawy instytutu opracowane przez Wyszyńskiego.
Obecność Wyszyńskiego i jego środowiska w Choszczówce datujemy od 1969 r. Wówczas była to już Warszawa, bo Białołęka jako dzielnica, w tym Choszczówka, została włączona w granice administracyjne stolicy w 1951 r. Wieś Choszczówka powstała w I poł. XIX w. w miejsce wykarczowanego lasu. Istniało tu założenie dworsko-parkowe, które zachowało się przy ul. Dębowej 12. W 1877 r. otwarto biegnącą przez wieś kolej nadwiślańską łączącą Mławę, Warszawę, Lublin, Chełm i Kowel na terenie dzisiejszej Ukrainy. Osada zyskała status letniska, choć rozwijała się powoli (w 1877 r. żyło tu 58 osób, w 1904 r. 61 osób, zaś w 1921 r. we wsi mieszkało 94 osób w 21 budynków, a na terenie kolonii 74 osoby w 9 budynkach). Wieś należała do gminy Jabłonna. Na początku XX w. była tu niewielka fabryka stolarsko-budowlana należąca do T. Ciechanowskiego, w 1904 r. zatrudniająca ok. 20 robotników i specjalizująca się w produkcji stołów i krzeseł. Kolejny impuls do rozwoju wsi pojawił się w międzywojniu, kiedy to Franciszek Wodiczko (1882–1950), urzędnik kolejowy, w latach 1927–1933 honorowy sołtys Choszczówki, powołał we wsi Towarzystwo Przyjaciół Osiedla, OSP i bibliotekę. W grudniu 1938 r. wójt gminy Jabłonna Józef Morawski wystawił zaświadczenie, w którym podkreślił, że Wodiczko bardzo się zasłużył, nie ustając w zabiegach doprowadził do planowej gospodarki budowlanej, do utrzymania osiedla w rękach chrześcijańskich, organizując wreszcie życie towarzyskie osiedla. Mieszkał w Choszczówce do 1935 r.
![]() |
| Franciszek Wodiczko. Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
W 1938 r. w Choszczówce, przy ul. Świerkowej 4 (adres współczesny) przedsiębiorca Eugeniusz Pietrusiński zbudował dom o kubaturze 1260 m sześciennych. Zaprojektował go architekt Eugeniusz Zarębski. Pietrusińscy po II wojnie światowej zubożeli i postanowili sprzedaż posesję. Zainteresowało się nią środowisko skupione wokół Prymasa. Miał tu powstać azyl, dom odpoczynku dla Wyszyńskiego, który po uwolnieniu z więzienia był wyczerpany i potrzebował rekonwalescencji. Chodziło też o stworzenie miejsca podobnego do Lasek, które w tym czasie stały się tak popularne, że Prymas nie miałby tam szans na odpoczynek w ciszy i skupieniu.
Przed zakupem wizytację miejsca – atrakcyjnego m.in. ze względu na lokalizację (z ul. Miodowej jechało się tylko 15 minut) – przeprowadziła w 1969 r. jedna z członkiń Instytutu, Maria Okońska, wraz z sekretarzem Konferencji Episkopatu Polski bp. Bronisławem Dąbrowskim. Zakup sfinansowała arystokratka Angelika lady Milington z Rzymu. Działkę zakupił Instytut Świecki Pomocnic Maryi Jasnogórskiej Matki Kościoła przez ręce jednej z jego członkiń, Urszuli Grzelak, która miała uprawnienia do prowadzenia gospodarstwa rolnego. Była to bowiem działa rolna o powierzchni ponad 2 ha. W tekstach nt. Choszczówki można przeczytać, że działka miała powierzchnię 3 h, czasem podaje się, że mniejszą.
![]() |
| Urszula Grzelak, Maria Okońska, ks. Prymas Stefan Wyszyński i Janina Michalska w ogrodzie domu Instytutu Prymasowskiego w Choszczówce podczas rekolekcji Instytutu. Zbiory Instytutu Prymasowskiego. Źródło (dostęp 3 VII 2023 r.). |
![]() |
| Fot. Ewa Kotowska-Rasiak, 2019 r. Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
![]() |
| Wizyta Anny Tolentino i prof. Brasco w Choszczówce, spacer z ks. S. Wyszyńskim w ogrodzie przy domu. Zbiory Instytutu Prymasowskiego. Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
![]() |
| Pomnik-figura św. Anny przed domem, 2015 r. Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
![]() | |
|
![]() |
| Aleja lipowa. Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
![]() |
| Dom w Choszczówce. Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
Dom po zakupie zmodernizowano (remont trwał ok. 1,5 roku). Salon przekształcono w kaplicę, nad którą na piętrze wyodrębniono z łazienką dla Wyszyńskiego. W sali w podmurówce kaplicy powstało miejsce spotkań Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski. Wyszyński zaproponował, by bryłę domu zamknąć przeszklonymi werandami, które zachowały się do dziś. W kaplicy umieszczono obraz Matki Bożej Częstochowskiej namalowany przez Wandę Zagórską z Częstochowy. Przy domu był ogród z aleją lipową.
![]() |
| Dom przy Świerkowej 4 oraz kaplica kurpiowska na zdjęciu lotniczym z 1976–1977 r. Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
Tu prymas przyjeżdżał na wypoczynek, pracował, prowadził rekolekcje dla Instytutu, spotykał się z gośćmi i miejscowymi. Lubił spacerować aleją lipową. Ważne rozmowy prowadził poza budynkiem. W 2021 r. Artur Hanula zanotował słowa Michaliny Jankowskiej, dyrektorki Instytutu Prymasowskiego: Wiadomo, że były zainstalowane podsłuchy i o ważnych sprawach nie rozmawiał u siebie w pokoju, tylko najczęściej spacerując w alejach albo właśnie pod kaplicą kurpiowską. Do Choszczówki przyjeżdżali na zebrania członkowie Rady Głównej Episkopatu Polski, a także Komisji Maryjnej, dlatego to miejsce nazywano polskim Castel Gandolfo, choć według Skarbca Mazowieckiego określenie odwołuje się do faktu, że odbyło się tu (2 X 1978 r.) posiedzenie Rady Głównej Episkopatu Polski, ostatnie z udziałem kard. Karola Wojtyły zanim został papieżem. Wyszyński określał to miejsce jako zbiornik nowych sił miłości lub Jasna Górka.
![]() |
| Kard. S. Wyszyński i kard. K. Wojtyła w Choszczówce. Zbiory Instytutu Prymasowskiego. Źródło (dostęp 3 VII 2023 r.). |
![]() | |
|
W kaplicy gromadziło się coraz więcej miejscowych, odwiedzających Prymasa, choć nigdy nie powstała tu osobna parafia (teren podlega współcześnie parafii pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Jabłonnej). Uznano, że należy stworzyć kaplicę w osobnym budynku. W 2019 r. Andrzej Grajewski w „Gościu Niedzielnym” napisał: „Ponieważ mieszkańcy Choszczówki nie mieli własnej świątyni, prymas wpadł na pomysł, aby zaadaptować kurpiowską chatę z Zalasa, której właściciel wybudował murowany dom i wyprowadził się ze starego”. Dom lokalizował w Zalasie także Łukasz Krzysztofka, dziennikarz „Gościa Niedzielnego Warszawskiego”. Irena Świerdzewska w czasopiśmie „Idziemy” podała „okolice Myszyńca” jako miejsce pochodzenia kurpiowskiej chaty. W książce Choszczówka: „zbiornik nowych sił Miłości” dom z Zalasa datowany jest na 1873 r., zaś na stronie internetowej warszawskiej gazety „Mieszkaniec” na lata 40. XX w. Na portalu Fronda zwrócono uwagę, że dom z Zalasa był dawniej domem sołtysa, choć też błędnie ulokowano wieś na Kurpiach Białych (zamiast na Zielonych). Podobnie błędnie lokowała miejsce pochodzenia chałupy M. Jankowska, która (nie wiadomo, w którym roku) powiedziała tygodnikowi „Niedziela”, że dom był „4-izbowym domem sołtysa na Kurpiach Białych, który zamienił na nieruchomość murowaną”. Jednoznacznie to określmy: chodzi o wieś Zalas w gminie Łyse na Kurpiach Zielonych. Od Myszyńca, który podawano jako przybliżoną lokalizację (Agnieszka Wielgołaska w „Gazecie Białołęki” napisała nawet, że drewniany dom sprowadzono „z okolic uznawanego za stolicę Kurpi Myszyńca”, dzieli go ok. 21 km. Budynek przeniesiono więc na odległość ok. 170 km (jeśli jedziemy współcześnie przez Ostrołękę i Wyszków).
Na stronie gazety „Mieszkaniec” podkreślono, że dom został sprowadzony od zaprzyjaźnionej z Prymasem rodziny Ceberków, zaś na stronie Frondy zwrócono uwagę, że sprowadzono do do Warszawy „dzięki znajomościom Janiny Michalskiej (...) 22 lipca 1973 roku”. Jankowska była jedną z trzech głównych działaczek Instytutu Świeckich Pomocnic. Aby bezpiecznie przewieźć budynek z Zalasa do Warszawy, rozebrano go. Procesem, wedle informacji na stronie „Mieszkańca”, kierował ten sam mistrz, który stawiał dom, czyli cieśla Bogdański z Łysych. Krzysztof Gutowski, znawca dziejów Białołęki, powiedział czasopismu, że cieśla sprawdził drzewo, które było nadal zdrowe i „dobre”.
Informacje pozyskane od Michaliny Jankowskiej w 2025 r. pozwalają na doprecyzowanie, że drewno na kaplicę zorganizował inż. Romuald Kozioł. Kaplica powstała nie z jednej, a z dwóch kurpiowskich chałup, o czym mówiła dyrektorka Instytutu podczas uroczystości opisanej na końcu tego artykułu. Taką informację można też znaleźć na stronie internetowej Instytutu, w tekście będącym podsumowaniem wydarzenia. Co ciekawe, są to pierwsze relacje o tym, że kaplicę wystawiono z dwóch budynków. Jedną chałupę sprowadzono ze wsi Kadzidło, a drugą z Zalasa od Zofii i Henryka Ceberków. Wspomniany cieśla nazywał się Władysław Bogdański.
Czy data sprowadzenia do Warszawy materiału na kaplicę ma znaczenie? Ogromne! Tego dnia, jak czytamy na stronie „Gościa Niedzielnego” „wszystkie siły milicji i bezpieki zabezpieczały uroczystości w Warszawie”. Na stronie Frondy i Radia Maryja podano, za M. Jankowską, błędne informacje, że milicjanci oraz urzędnicy mieli wtedy wolne i że Warszawę odwiedził Breżniew, dlatego wszystkie siły były oddelegowane do pilnowania porządku i bezpieczeństwa „i nikt nie kontrolował jelczy, które sobie jeździły”. Faktem jest jednak to, że prawo budowlane wówczas obowiązujące zakazywało rozbiórki budynków, dlatego, na przygotowanych wcześniej fundamentach, w ciągu doby złożono drewniane ściany i dach. Kamień węgielny sprowadzono z sanktuarium maryjnego w Lourdes.
![]() |
| Kaplica kurpiowska w Choszczówce. Fot. Maria Weronika Kmoch, 14 IX 2025 r., CC BY 4.0, Wikimedia Commons (dostęp 28 XII 2025 r.). |
![]() |
| Fot. Tomasz Dąbrowski, czerwiec 2021 r. Źródło (dostęp 3 VII 2023 r.). |
![]() | |
|
![]() | ||||||||||||
Fot. Henryka Markowska, czerwiec 2017 r. Źródło (dostęp 3 VII 2023 r.).
|
![]() |
| Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
W wielu tekstach na jej temat można przeczytać, że kaplica podobna jest do górskiego schroniska. Budynek wystawiono z elementami architektury charakterystycznej dla Kurpiów. Do dziś na szczycie kaplicy widoczne są śparogi, a okna i drzwi mają rzeźbione obramowania.
![]() |
| Z tyłu widoczny balkon kaplicy ze zdobieniami (wzory z liastewek). Zbiory Instytutu Prymasowskiego. Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
![]() |
| Ozdobny łamany szczyt kaplicy ze śparogami i datą wystawienia budynku. Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
![]() |
| Śparogi na szczycie kaplicy. Fot. Maria Weronika Kmoch, 14 IX 2025 r., CC BY 4.0, Wikimedia Commons (dostęp 28 XII 2025 r.). |
|
![]() |
![]() |
| Zdobienia na drzwiach do kaplicy. Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
Jak wskazał Andrzej Grajewski, „Zanim władze dowiedziały się o budowlanej samowoli, ludzie już w tym miejscu się modlili”. Kaplicę poświęcił prymas Stefan Wyszyński 21 VIII 1975 r. W 2025 r. M. Jankowska podała, że po poświęceniu kaplicy „wspólnota Instytutu Prymasa Wyszyńskiego miała pierwsze rekolekcje”.
![]() | |
|
![]() |
| Ks. Prymas Stefan Wyszyński podczas obrzędu poświęcenia kamienia węgielnego pod budowę kaplicy kurpiowskiej w Choszczówce. Zbiory Instytutu Prymasowskiego. Źródło (dostęp 3 VII 2023 r.). |
![]() |
| Prymas S. Wyszyński podczas mszy rekolekcyjnej w kaplicy kurpiowskiej. Zbiory instytutu Prymasowskiego. Źródło (dostęp 3 VII 2023 r.). |
![]() |
| Ks. Prymas Stefan Wyszyński i członkinie Instytutu (Anna Rastawicka, Barbara Gniazdowska, Ala Balcerzak, Hanna Malesa, Ewa Kowal, Maria Wójcik, Aleksandra Nowaczyńska) podczas mszy w kaplicy kurpiowskiej w Choszczówce. Zbiory Instytutu Prymasowskiego. Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
Kaplicę pw. Jasnogórskiej Matki Kościoła zaczęto nazywać Kaplicą Prymasowską lub Prymasówką. Wnętrze zwraca uwagę. A. Hanula podkreślił: „Kaplicę urządzał Ksiądz Prymas, na jej wystrój składają się prezenty z wielu miejsc, które odwiedzał”. Jak podczas uroczystości 14 IX 2025 r. opisała M. Jankowska, „Nad ołtarzem umieszczona rzeźbę w brązie, ma ona znaczenie wymowne. Maria podtrzymuje na ramieniu Chrystusa, zdejmowanego z krzyża, jakby dźwigała Ukrzyżowanego, którego dziś niesie w Kościele”. Z kolei Wyszyński tak mówił o krzyżu w dniu poświęcenia kaplicy (cytat za Radiem Maryja): Maryja, na której ramieniu opiera się ciężar ciała Jezusa Chrystusa. Ciężar, który Ona niesie do dziś jako Matka Kościoła. Ma on nam przypominać, że my jako pomocnicy Matki Kościoła, jako oddani Jej niewolnicy, podsuwamy nasze ramię, ażeby wesprzeć Maryję w dźwiganiu tego ciężaru słodkiego, jakim jest Jezus Chrystus żyjący w swoim Kościele. Według informacji na portalu Fronda i na stronie Radia Maryja krzyż zrobili gdańscy stoczniowcy. Anna Rastawicka na portalu e-Civitas napisała, że autorką krzyża jest Elżbieta Szczodrowska. W 2025 r. M. Jankowska uzupełniła, że dzieło artystki z Gdańska Prymas dostał z okazji pięćdziesięciolecia diecezji gdańskiej, czyli w 1975 r. A. Rastawicka opisała, że po lewej stronie krzyża zawieszono obraz Matki Bożej Częstochowskiej podarowany kaplicy przez Komisję Maryjną (M. Jankowska w 2025 r. uzupełniła, że stało się to w listopadzie 1980 r.). Artystka z Zakopanego Ewelina Pęksowa namalowała, jako obrazy na szkle, stacje Drogi Krzyżowej, obraz Chrystusa Zmartwychwstałego i tryptyk poświęcony Trójcy Przenajświętszej. W kaplicy są też gobeliny przedstawiające Boże Narodzenie, Ostatnią Wieczerzę i Ukrzyżowanie wykonane przez Marię Węgrzyniak-Szczepkowską. M. Jankowska uzupełniła, że artystka pochodziła z Wesołej, zaś prace Prymas zakupił na kiermasz, by wspierać studentów i studentki. Znajdującą się w kaplicy monstrancję, wystawianą w kaplicy w pierwsze piątki miesiąca, przekazali Prymasowi biskupi niemieccy 3 V 1973 r. na stronie dwutygodnika diecezji kaliskiej „Opiekun” podała, że pod kaplicą zaplanowano salę spotkań z kominkiem, tzw. Wieczernik.
![]() |
| Fot. Ewa Kotowska-Rasiak, 2019 r. Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
![]() |
| Fot. Family News Service. Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
![]() | |
|
![]() |
| Fot. 7 metrów pod ziemią, marzec 2023 r. Źródło (dostęp 3 VII 2023 r.). |
![]() | |
|
![]() |
| Fot. Ewa Kotowska-Rasiak, 2019 r. Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
![]() |
| Fot. Ewa Kotowska-Rasiak, 2019 r. Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
![]() |
| Fot. Ewa Kotowska-Rasiak, 2019 r. Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
![]() |
| Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
![]() |
| Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
![]() |
| Fot. Ewa Kotowska-Rasiak, 2019 r. Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
![]() |
| Fot. Mariusz Świeżewski, październik 2018 r. Źródło (dostęp 3 VII 2023 r.). |
![]() |
| Dzień Wspólnoty Diakonii Diecezjalnych Filii Warszawskiej w sali Wieczernika w kaplicy kurpiowskiej w Choszczówce. Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
![]() |
| Dzień Wspólnoty Diakonii Diecezjalnych Filii Warszawskiej w sali Wieczernika w kaplicy kurpiowskiej w Choszczówce. Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
![]() |
| Dzień Wspólnoty Diakonii Diecezjalnych Filii Warszawskiej w sali Wieczernika w kaplicy kurpiowskiej w Choszczówce. Źródło (dostęp 28 XII 2025 r.). |
Kotowska-Rasiak podsumowała: „Wnętrze kaplicy przypomina drewniany wiejski kościółek. (...) w kaplicy odprawiane są Msze św. w każdą niedzielę o godz. 10.30 dla mieszkańców Choszczówki”. Nie od razu tak było.
![]() |
| Fot. Wojciech S, czerwiec 2017 r. Źródło (dostęp 3 VII 2023 r.). |
Maria Okońska wspominała: W wrześniu 1978 w całej okolicy odbywało się tzw. „Nawiedzenie Rodzin” małego Obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej. Mieszkańcy Choszczówki zapytali, czy na 24 h modlitwy przyjmiemy wizerunek Maryi. Nikt naturalnie na ten temat nie miał wątpliwości. W asyście wielu naszych sąsiadów 16 września 1978 r., obraz został procesyjnie wniesiony do Kaplicy kurpiowskiej. Zachwycili się nowo urządzoną kaplicą. Później niecierpliwie czekali, kiedy będą mogli uczestniczyć w niedzielnej Mszy św. u siebie w Choszczówce. Kaplica zyskała status publicznej w pierwszą niedzielę Adwentu w 1978 r. A. Hanula pisał o tym następująco: „Kardynał Stefan Wyszyński często rozmawiał z sąsiadami, którzy mówili mu, że najbliższy kościół jest oddalony o 5 km. Dlatego też w pierwszą niedzielę Adwentu 1978 r. prymas zaprosił mieszkańców Choszczówki do uczestnictwa we mszach świętych”.
Po śmierci Wyszyńskiego miejscowa ludność ufundowała, na znak jego obecności, dębowy krzyż, który ustawiono koło kaplicy. W 1981 r. na ścianie budynku zamieszczono tablicę ufundowaną przez mieszkańców, a poświęconą przez prymasa Józefa Glempa.
![]() |
| Kaplica na Google Street View, maj 2019 r. Źródło (dostęp 3 VII 2023 r.). |
![]() |
| Tablica na ścianie kaplicy. Fot. Maria Weronika Kmoch, 14 IX 2025 r., CC BY 4.0, Wikimedia Commons (dostęp 28 XII 2025 r.). |
Na terenie Instytut Prymasowskiego w Choszczówce znajdują się, oprócz domu głównego i kaplicy kurpiowskiej, dom rekolekcyjny, pomnik S. Wyszyńskiego w formie jego głowy wykonany w 2014 r. według projektu Jana Kucza, zaś w parku Droga Krzyżowa i kapliczki różańcowe. W 2021 r. w Choszczówce odbyło się poświęcenie krzyża w miejscu planowanego sanktuarium kard S. Wyszyńskiego. Dokonał tego 26 maja, w czterdziestą rocznicę śmierci Prymasa, bp Romuald Kamiński.
Instytut prowadzi działania na rzecz zabezpieczania i upowszechniania dziedzictwa kard S. Wyszyńskiego, czemu służy m.in. archiwum w Choszczówce. W Instytucie działają jedynie świeckie kobiety decydujące się na życie według rad ewangelicznych. Żyją w domach wspólnych lub indywidualnie, składają też śluby posłuszeństwa, czystości i ubóstwa. Nie mają zewnętrznych oznak konsekracji. Działają zarówno w ramach macierzystej organizacji, jak też w instytucjach kościelnych i świeckich.
W 2025 r. przeprowadzono renowację kaplicy w Choszczówce. Wykonała ją firma City-Bud Roman Lubiński, a środki pochodziły od prywatnego sponsora.
Na sobotę 14 IX 2025 r. zaplanowano świętowanie –połączono czwarte dziękczynienie za beatyfikację kard. Stefana Wyszyńskiego z modlitwą o jego kanonizację oraz pięćdziesięcioleciem kaplicy kurpiowskiej. Spotkanie rozpoczęło się mszą w kaplicy pod przewodnictwem ks. Andrzeja Gałki. Potem był piknik, na którym jako trio Śpiewu Przyczyna (Maria Weronika Kmoch, Magdalena Samsel, Joanna Turek) wraz z kapelą (Tomasz Kędra, Joanna Sztucka, Oktawia Załęska) miałyśmy okazję śpiewać. Wspaniale, że na świętowanie rocznicy związanej ze sprowadzeniem z Kurpi Zielonych budynku, który stał się kaplicą, zaproszono osoby kultywujące tradycje kurpiowskie. Przedstawiłyśmy cały rok obrzędowy, śpiewając, zapraszając zebranych do tańca i zabawy.
Kaplica znajduje się na szlaku turystycznym „Perły Mazowsza”, o czym informuje tablica koło budynku. Odpusty obchodzi się tu w uroczystość Matki Boskiej Królowej Polski (3 maja) i Matki Boskiej Częstochowskiej (26 sierpnia).
W 2025 r. Tomasz Gołąb nazwał kaplicę sercem Choszczówki, co mnie jako Kurpiankę bardzo cieszy. W roku pięćdziesięciolecia jej powstania zadbałam, by w Wikipedii znalazły się poprawne informacje na temat Instytutu Prymasowskiego oraz kaplicy w Choszczówce, rozbudowując i poprawiając hasła Choszczówka i Instytut Prymasowski Stefana Kardynała Wyszyńskiego. Było to działanie w ramach projektu Wikipedia na Kurpiowszczyźnie 2025.
Po więcej informacji o Instytucie, Choszczówce i niejako na podsumowanie tego artykułu zapraszam do filmu linkowanego poniżej.
Bibliografia
I. Źródła
A. Relacje ustne
Relacja Michaliny Jankowskiej, dyrektorki Instytutu Prymasa Wyszyńskiego, 14 IX 2025 r.
B. Audycje radiowe i filmy
Choszczówka – zbiornik nowych sił miłości, Instytut Prymasowski Kardynała Wyszyńskiego, 17 IX 2020 r. (dostęp 24 IX 2025 r.);
Zuzela i Choszczówka – szczególne miejsca Prymasa Tysiąclecia, Polskie Radio Czwórka, 10 X 2021 r. (dostęp 3 VII 2023 r.).
II. Opracowania
AŚ, Choszczówka. Na placu budowy sanktuarium kard. Wyszyńskiego zostanie poświęcony krzyż, „Gość Niedzielny”, 27 V 2021 r. (dostęp 28 XII 2025 r.);
Castel Gandolfo Wyszyńskiego, Niedziela.pl, [b.d.w.] (dostęp 28 XII 2025 r.);
Choszczówka, Wikipedia PL (dostęp 28 XII 2025 r.);
Choszczówka – Castel Gandolfo Wyszyńskiego, Fronda.pl, 9 IX 2021 r. (dostęp 3 VII 2023 r.);
Choszczówka – Castel Gandolfo ks. kard. Stefana Wyszyńskiego, RadioMaryja.pl, 9 IX 2021 r. (dostęp 24 IX 2025 r.);
Choszczówka: „zbiornik nowych sił Miłości”, red. B. Mackiewicz, S. Grochowska, B. Sobota, Częstochowa 2015;
Dom prymasa Stefana Wyszyńskiego, „Mieszkaniec”, 22 X 2021 r. (dostęp 28 XII 2025 r.);
Dziękczynienie za błogosławionego Stefana Wyszyńskiego w Choszczówce, Instytut Prymasowski Stefana Kardynała Wyszyńskiego, 4 X 2025 r. (dostęp 28 XII 2025 r.);
Franciszek Wodiczko, Wikipedia PL (dostęp 28 XII 2025 r.);
Gołąb T., Mała Jasna Górka, „Gość Niedzielny Warszawski”, 4 IX 2025 r. (dostęp 28 XII 2025 r.);
Hanula A., Podwarszawska Choszczówka – Castel Gandolfo Wyszyńskiego, Onet.pl, 11 iX 2021 r. (dostęp 28 XII 2025 r.);
Instytut Prymasowski Stefana Kardynała Wyszyńskiego, Wikipedia PL (dostęp 28 XII 2025 r.);
Jankowski A.J.M., Legionowo i Chotomów, Moje Mazowsze, 24 IX 2023 r. (dostęp 28 XII 2025 r.);
Kaplica pw. Jasnogórskiej Matki Kościoła, Skarbiec Mazowiecki (dostęp 28 XII 2025 r.);
Kolej Nadwiślańska, Wikipedia PL (dostęp 28 XII 2025 r.);
Kotowska-Rasiak E., Na warszawskiej ziemi, „Opiekun”, 5 IX 2019 r. (dostęp 28 XII 2025 r.);
Krzysztofka Ł., W polskim Castel Gandolfo, „Gość Niedzielny Warszawski”, 5 IX 2015 r. (dostęp 28 XII 2025 r.);
Michalik D., Franciszek Wodiczko (1882–1950), Dawny powiat wołomiński. Historia, dokumenty, wspomnienia, 11 IX 2014 r. (dostęp 28 XII 2025 r.);
Rastawicka A., Dbał o pogodną atmosferę, E-civitas.pl, 23 v 2013 r. (dostęp 28 XII 2025 r.);
Rodzina Wodiczków, Fundacja Oda, [b.d.w.] (dostęp 28 XII 2025 r.);
Szymaszek-Naumiuk M., Dziękczynienie w Choszczówce, E-civitas.pl, 30 IX 2025 r. (dostęp 28 XII 2025 r.);Wielgołaska A., Kapliczka ukryta w lasach Choszczówki, „Gazeta Białołęki”, 2 V 2024 r. (dostęp 28 XII 2025 r.).
Do następnego!





















































Brak komentarzy:
Prześlij komentarz