21 maja 2025

„Wielkie uroczystości regionalne”? Boże Ciało w Myszyńcu 16 czerwca 1938 r.

Wielkie uroczystości regionalne 
w 1937 r., które opisałam na blogu: KLIK, czyli Boże Ciało 27 maja w Myszyńcu, miały być pierwszymi na taką skalę. Planowano, że święto Kurpiów będzie się odbywać co roku. Jednak uroczystości rok później nie miały tak wyjątkowej oprawy, tj. nie zgromadziły tylu zainteresowanych, szczególnie z mediów, niemniej ich opis w prasie świadczy o tym, że udało się zrealizować plan uczynienia z Bożego Ciała święta regionalnego intrygującego też dla ludzi z zewnątrz. Źródeł na temat wydarzeń w Myszyńcu 16 VI 1938 r. jest o wiele mniej niż o Bożym Ciele rok wcześniej, ale są warte uwagi. To głównie jedna relacja prasowa i kilka materiałów pomocniczych. Wszystkie prezentuję w niniejszym wpisie. Z powodu braku materiału ilustracyjnego z 1938 r. artykuł opatrzyłam zdjęciami wykonanymi m.in. rok wcześniej przy tej samej okazji. Zapraszam do lektury!

16 maja 2025

Tu też byli Kurpie! Dubnica Kurpiowska (Podlasie)

Serdecznie zapraszam do lektury tekstu, który dotyczy obecności osadników z Kurpi Zielonych na Podlasiu. W okresie międzywojennym wieś, która obecnie nie istnieje, została zasiedlona przez ludność kurpiowską ze wsi w powiecie ostrołęckim i kolneńskim. Do dziś mówi się na ten obszar Dubnica Kurpiowska. Jaka jest jego historia? Dlaczego Kurpie i Kurpianki emigrowali na Podlasie? Czy zrobili to z własnej woli, czy przymuszeni? Jak się im tam żyło? Czy pozostały po nich jakieś ślady? Dobrej lektury!

4 maja 2025

MAŁA OJCZYZNA: Kult św. Floriana w parafii Jednorożec

Jednorożec to jedyna w diecezji łomżyńskiej parafia pw. św. Floriana, którego wspomnienie Kościół katolicki obchodzi 4 maja. Florian jest czczony jako patron m.in. strażaków. Na terenie parafii Jednorożec działają 3 jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej. Zapraszam na przegląd kultu św. Floriana w mojej rodzinnej parafii. Jest rozwinięty i przyjmuje rozliczne formy. 

18 kwietnia 2025

Podsumowanie I kwartału 2025 r.

Zapraszam na podsumowanie pierwszych trzech miesięcy 2025 r. Ze względu na to, że przebywam na zwolnieniu lekarskim i moja aktywność na wielu polach jest ograniczona, zdecydowałam się podsumować od razu trzy miesiące, nie jeden. Dobrej lektury!

4 kwietnia 2025

Wielki Post i Wielkanoc na Kurpiach Białych

W latach 2022–2023 napisałam cykl artykułów nt. roku obrzędowego Kurpiów Zielonych. Następnie zabrałam się za omówienie tematu w odniesieniu do Kurpiów Białych. Spis wszystkich odcinków znajdziesz na końcu tego wpisu. Zapraszam na kolejny odcinek tej serii, już ostatni. Przyszedł czas na opisanie Wielkiego Postu i Wielkanocy w Puszczy Białej. Jako wprowadzenie do tematu odsyłam do hasła Kurpie Białe w Wikipedii, które napisałam.

Jak zawsze w tej serii wskazałam tropy, gdzie zwyczaje chrześcijańskie łączą się z dawnymi, jeszcze przedchrześcijańskimi obrzędami i wierzeniami oraz gdzie tradycje regionalne wpisują się w te ogólnopolskie (a nawet szerzej). Dobrej lektury!

13 marca 2025

Podsumowanie 2024 r.

Podsumowanie roku publikowane po jakimś czasie od rozpoczęcia kolejnego pomaga mi z dystansem spojrzeć na to, co za mną, co udało się osiągnąć, a co może wyszło inaczej niż planowałam (co też bywa dobre!). To z jednej strony forma wpisu do pamiętnika, z drugiej dokumentacja mojej pracy. Wiem też, że są osoby, które corocznie czekają na taki artykuł. Dziękuję!

Czy udało mi się zrealizować cele na 2024 r.? Z czego jestem najbardziej dumna? Czego nauczył mnie miniony rok? Zapraszam do lektury!

18 lutego 2025

„Grunwald i Psie Pole powtózem”, „Mazury z Polską połącemy”. Wieści z kurpiowskiego pogranicza w 1939 r. (Dąbrowy, Myszyniec, Łączki i okolice)

W czerwcu 1939 r. m.in. w Kolnie, Myszyńcu i Pułtusku odbyły się uroczystości przekazania na wyposażenie Wojska Polskiego karabinów zakupionych ze społecznych składek. Szczególnie uroczystość w Myszyńcu jest dobrze udokumentowana, mamy sporo relacji prasowych i kilka zdjęć. To m.in. dzięki temu, że do wsi przyjechało Polskie Radio. Był to element objazdu terenu przygranicznego i propagandy medialnej, tzn. zachęcania mieszkańców i mieszkanek do wyposażenia się w odbiornik radiowy. 
Atmosferę wojny było już wówczas czuć, ale z ówczesnych relacji prasowych bardziej wybrzmiewa zapał Kurpiów i Kurpianek do obrony granic, wiara w siłę polskiej armii, chęć walki o Mazury. A przynajmniej to starali się pokazać korespondenci warszawskich gazet, by podnieść morale czytających relacje w obliczu nadchodzącej wojny.

Kto odpowiadał za takie zagęszczenie lokalnych uroczystości w czerwcu 1939 r. i ich patriotyczny charakter? Jak przebiegała spotkanie w Myszyńcu? O czym śpiewała na myszynieckim rynku Waleria Żarnoch? Jakie nastroje panowały na kurpiowskim pograniczu 29 czerwca 1939 r.? O tym (i wiele więcej) w niniejszym wpisie. Zapraszam!

27 stycznia 2025

MAŁA OJCZYZNA: legendy, opowieści, podania z gminy Przasnysz, miasta Przasnysz i gminy Jednorożec

Dawno, oj dawno na blogu nie pisałam o legendach z terenu mojej małej ojczyzny. Czas to zmienić! Zapraszam do lektury dwóch opowieści z terenu gminy Jednorożec, kilku z gminy Przasnysz oraz jednej z miasta Przasnysz. 

12 stycznia 2025

Regionalna biblioteczka w 2024 r. (Nie)polecajki

Lubię moment, kiedy zbieram informacje o książkach, czasopismach i regionalnych publikacjach, które nabyłam w poprzednim roku. Prezentuję te, które kupiłam, dostałam w prezencie lub sama współtworzyłam i dlatego otrzymałam egzemplarz. 
Podaję te, które w 2024 r. trafiły do moich zbiorów, a są wśród nich i wydawnictwa z minionego roku, i starsze. Nie jest to również spis tego, co wyszło w 2024 r., bo nie kupuję wszystkiego, co pojawi się na regionalnym rynku wydawniczym. Postanowiłam wspomnieć o publikacjach dostępnych jedynie w wersji online, bo warto z nich korzystać, skoro jest możliwość. Wiem, że ten coroczny przegląd pozwala zainteresowanym uzupełnić zbiory, a niezdecydowanych zachęca do nabycia prezentowanych tu pozycji. W tym roku zdecydowałam się nieco więcej napisać na temat niektórych publikacji, niejako je recenzując, ponieważ nabyłam i publikacje, które mnie zachwyciły, które bardzo cenię, i takie, które mnie rozczarowały. Zapraszam do lektury!

8 stycznia 2025

Od Trzech Króli do Popielca u Kurpiów Puszczy Białej. Znaczenie i symbolika zapustów oraz świąt patronalnych

W latach 2022–2023 napisałam artykuły nt. roku obrzędowego Kurpiów Zielonych, następnie zabrałam się za omówienie roku u Kurpiów Białych. Spis wszystkich odcinków znajdziesz na końcu tego wpisu. Zapraszam na kolejną odsłonę serii. Jako wprowadzenie do tematu Kurpiów Białych odsyłam do hasła w Wikipedii na ich temat, które napisałam.

Tym razem zajmuję się okresem od Trzech Króli do początku Wielkiego Postu. Włączyłam w opowieść dawne zwyczaje Środy Popielcowej, które miały charakter zapustny. 
Poza tym wskazałam tropy, gdzie zwyczaje chrześcijańskie na Kurpiach łączą się z dawnymi, jeszcze przedchrześcijańskimi, obrzędami i wierzeniami oraz gdzie tradycje regionalne wpisują się w te ogólnopolskie (a nawet szerzej). Opisywany okres jest bowiem momentem w roku, kiedy wspomnienia świętych przeplatają się z ludowymi zwyczajami, a Kurpie Białe nie istnieją w próżni. Dobrej lektury!